BERAAT GECESİ VE ŞA’BAN-I ŞERİF حم (1) وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ (2) إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ (3) فِيهَا
BERAAT GECESİ VE ŞA’BAN-I ŞERİF
حم (1) وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ (2) إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ (3) فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ (4) أَمْرًا مِنْ عِنْدِنَا إِنَّا كُنَّا مُرْسِلِينَ (5) رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
“Hâ.Mim. Her şeyi beyan eden o kitaba yemin ederim. Gerçekten de biz onu mübarek bir gecede indirdik. Şüphesiz ki biz uyarıcılarız.
BERAAT GECESİ VE ŞA’BAN-I ŞERİF
حم (1) وَالْكِتَابِ الْمُبِينِ (2) إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ إِنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ (3) فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ (4) أَمْرًا مِنْ عِنْدِنَا إِنَّا كُنَّا مُرْسِلِينَ (5) رَحْمَةً مِنْ رَبِّكَ إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
“Hâ.Mim. Her şeyi beyan eden o kitaba yemin ederim. Gerçekten de biz onu mübarek bir gecede indirdik. Şüphesiz ki biz uyarıcılarız.
(Kulların rızıkları ve ecelleri gibi) her hikmetli iş, tarafımızdan pek büyük bir iş, o gece ayrılır. Muhakkak ki biz (elçiler) göndericileriz.
Rabbinden büyük bir acıma (eseri olarak o gece her iş karara bağlanır)! Şüphesiz ki hakkıyla işitende, pek ziyade bilen de ancak O’dur.”
Duhân 1-6
Birçok müfessirin beyanı veçhile; bu mübarek geceden maksat Şabanı şerifin on beşinci gecesi olan Beraat gecesidir. Binaen aleyh doğum, ölüm ecellerin, rızıkların, fakirlik veya zenginliklerin takdiri bu gecede olur.
Zemahşerî (Rahimehullah)’ın beyanına göre; bir senelik hadiselerin Levh-i Mahfuz’dan istinsahı (kopyalanması)na Beraat gecesi başlanır, Kadir gecesi bitirilir ve bu dosyalar dört meleğe tevdi edilir.
1-Mikâil (Aleyhisselam)a; rızıklarla ilgili nüsha
2-Cebrail (Aleyhisselam)a; harplerle ilgili nüsha
3-İsmail adındaki birinci kat semanın görevlisi olan meleğe; kulların amellerini zapt eden evrak, zelzele, yıldırım, yer çöküntüleri ile ilgili nüsha.
4-Azrail (Aleyhisselam) a da hastalık ve ölümle alakalı nüsha verilir.
Şabanı şerif ve on beşinci gecesi olan Beraat gecesinin fazileti hakkında çok hadisi şerifler vardır bunlardan birkaç tanesini manaları ile nakletmeye çalışalım.
قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: رجب شهر الله تعالى وشعبان شهري ورمضان شهر أمتي
El ğunye
Receb Allah’ın ayıdır, Şaban benim ayımdır, Ramazan Ümmetimin ayıdır.
وشعبان شهري، فمن عظمّ شهر شعبان فقد عظم أمري، ومن عظم أمري كنت له فرطاً وذخراً يوم القيامة.
Şaban benim ayımdır. Kim şaban ayına değer verirse, muhakkak ki o, benim emrime önem vermiş olur. Benim emrimi büyük tutana ise, ben kıyamet günü öncü bir kurtarıcı ve iyi bir hazırlık olurum.
Beyhaki fedailül evkat
عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: ” إِذَا كَانَتْ لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ، فَقُومُوا لَيْلَهَا وَصُومُوا نَهَارَهَا، فَإِنَّ اللَّهَ يَنْزِلُ فِيهَا لِغُرُوبِ الشَّمْسِ إِلَى سَمَاءِ الدُّنْيَا، فَيَقُولُ: أَلَا مِنْ مُسْتَغْفِرٍ لِي فَأَغْفِرَ لَهُ أَلَا مُسْتَرْزِقٌ فَأَرْزُقَهُ أَلَا مُبْتَلًى فَأُعَافِيَهُ أَلَا كَذَا أَلَا كَذَا، حَتَّى يَطْلُعَ الْفَجْرُ “
Şabanın yarı gecesi olunca gecesini ibadette geçirin gününü de oruç tutun. Şüphesiz Allah Teâlâ o gece güneş batımında en yakın semaya (inmekten, çıkmaktan, hareket ve intikalden münezzeh olarak, zatına yakışan bir inişle) iner de, imsak oluncaya kadar; “Bağışlanmak isteyen var mı onu mağfiret edeyim?! Rızık isteyen var mı ki onu rızıklandırayım?! Belaya tutulan var mı ona afiyet vereyim? Yok, mu şöyle isteyen? Yok, mu böyle isteyen?” diye nida eder. Artık kim ne isterse ona muradı verilir.
İbni Mace 1/444 Beyhaki 5/354
«إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَنْزِلُ لَيْلَةَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْيَا فَيَغْفِرُ لِأَكْثَرَ مِنْ عَدَدِ شَعَرِ غَنَمِ كَلْبٍ»
Şüphesiz Allah Teâlâ Şaban ayının on beşinci gecesi en yakın semaya (inmekten, çıkmaktan, hareket ve intikalden münezzeh olarak, zatına yakışan bir inişle) iner Kelb kabilesinin koyunlarının tüylerinin sayısınca kişileri af eder.
عَنْ أَبِي مُوسَى الْأَشْعَرِيِّ، عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «إِنَّ اللَّهَ لَيَطَّلِعُ فِي لَيْلَةِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَيَغْفِرُ لِجَمِيعِ خَلْقِهِ إِلَّا لِمُشْرِكٍ أَوْ مُشَاحِنٍ»
Allah Teâlâ Şaban ayının on beşinci (beraat) gecesi bütün kullarını af eder, Müşrikler ve Ehlisünnet dışı olan sapık fikirli kimseler hariç.
Terğib ve Terhib
Şabanı şerifte çok önemli hadiseler gerçekleşmiştir bunlardan bazıları:
1-) Gökteki ayın ikiye yarılması:
İbni Abbas radıyallahu anhüma nın şöyle anlattığı rivayet edilmiştir: Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem zamanında aralarında Velid ibni Muğire Ebu cehil As İbni Vail ve Nadr İbni haris gibi ileri gelen müşriklerin bulunduğu bir topluluk ve Yahudi âlimlerinden bir gurup Rasulullah sallallahu aleyhi veselleme gelerek “eğer davan da doğru isen bizim için ayı ikiye ayır da yarısı safa, diğer yarısı Merve dağı üzerinde bulunsun” dediler.
Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem de onlara “bunu yaparsam inanacak mısınız”? Buyurduğunda onlarda “evet” dediler. O gece dolunay gecesi idi. Efendimiz sallallahu aleyhi vesellemin duası üzerine ay ikiye ayrılarak onların istediği şekle geldi.
Bunun üzerine Rasulullah sallallahu aleyhi vesellem Şahit olun buyurdu. Bu hadise ikindiden gece yarısına kadar devam ettiği ve uzaktan gelenlerde bunu doğruladıkları halde “Muhammed bizi büyüledi” diyerek inkârlarında ısrarcı oldular.
Böylece “Kıyamet çok yaklaştı ve ay yarıldı. Onlar bir mucize görseler yüz çevirirler ve “sürekli bir büyü” derler” manasındaki şu ayetler nazil oldu
اقْتَرَبَتِ السَّاعَةُ وَانْشَقَّ الْقَمَرُ (1) وَإِنْ يَرَوْا آيَةً يُعْرِضُوا وَيَقُولُوا سِحْرٌ مُسْتَمِرٌّ
Buhari 36. 3868 Müslim2802 Tirmizi 3286
Ahmed ibni hicazi hz.nin beyanına göre bu mucize Şaban ayında vuku bulmuştur.
2-) Allah Teâlâ Şaban ayında Kâbe’ye nazar eder.
عَنْ عَائِشَةَ، رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا، قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «إِنَّ اللَّهَ يَلْحَظُ إِلَى الْكَعْبَةِ فِي كُلِّ عَامٍ لَحْظَةً، فَعِنْدَ ذَلِكَ تَحِنُّ قُلُوبُ الْمُؤْمِنِينَ إِلَيْهَا» .
قَالَتْ عَائِشَةُ: وَنَرَى أَنَّ تِلْكَ اللَّحْظَةَ فِي شَعْبَانَ
“Şüphesiz Allah Teâlâ her sene Kâbe’ye bir tecellide bulunur. İşte o zaman müminlerin kalpleri ona karşı şevkle dolar.
Aişe Radıyellahu Anha buyurmuştur ki: “Biz bu nazar ve tecellinin Şaban ayında olduğuna inanmaktayız.
3-) Rasulullah sallallahu aleyhi veselleme salat emri Şaban ayında gerçekleşmiştir.
إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا
Şüphesiz ki Allah ve melekleri o peygambere salat etmektedir Ey İman edenler sizde ona çokça salat ve selam edin.
4-) Kıblenin Kâbe’ye tahvili (döndürülmesi) de Şaban ayında olmuştur.
قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِي السَّمَاءِ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضَاهَا فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَحَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ
“Biz çoğu kere senin yüzünün semada dönüp durduğunu görmekteyiz. Ant olsun ki Seni razı olduğun bir kıbleye döndüreceğiz. Artık yüzünü Mescidi Harama doğru çevir. Sizde her nerede bulunursanız yüzlerinizi (namazda) onun cihetine çevirin.
Ebu Hatim el-Büsti Rahimehullah şunları söylemiştir. Müslümanlar Beyti Mukaddese doğru tamı tamına on yedi ay üç gün namaz kıldılar. Şabanın yarısına denk gelen bir Salı günü Mescidi harama dönme emri geldi.
5-) Amellerin Allah Teâlâ’ya ref’i (yükseltilişi):
أُسَامَةُ بْنُ زَيْدٍ، قَالَ: قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، لَمْ أَرَكَ تَصُومُ شَهْرًا مِنَ الشُّهُورِ مَا تَصُومُ مِنْ شَعْبَانَ، قَالَ: «ذَلِكَ شَهْرٌ يَغْفُلُ النَّاسُ عَنْهُ بَيْنَ رَجَبٍ وَرَمَضَانَ، وَهُوَ شَهْرٌ تُرْفَعُ فِيهِ الْأَعْمَالُ إِلَى رَبِّ الْعَالَمِينَ، فَأُحِبُّ أَنْ يُرْفَعَ عَمَلِي وَأَنَا صَائِمٌ»
Usame bin Zeyd buyurdu. Ben “Ya Rasulullah Şaban ayı kadar hiçbir ayda oruç tuttuğunu görmüyorum” diye sorunca Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular: “Bu Receb ile Ramazan arasında insanların kendisinden gafil olduğu ve amellerin Âlemlerin Rabbine yükseltildiği bir aydır, bende istiyorum ki oruçlu olduğum halde amellerim yükseltilsin”
Buyurdular.
Nesai 2221
6-) Ömürlerin takdiri:
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ، أَنَّ عَائِشَةَ حَدَّثَتْهُمْ، أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ كَانَ يَصُومُ شَعْبَانَ كُلَّهُ. قَالَتْ: قُلْتُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ أَحَبُّ الشُّهُورِ إِلَيْكَ أَنْ تَصُومَهُ شَعْبَانُ. قَالَ: «إِنَّ اللَّهَ يَكْتُبُ عَلَى كُلِّ نَفْسٍ مَيِّتَةٍ تِلْكَ السَّنَةَ، فَأُحِبُّ أَنْ يَأْتِيَنِي أَجَلِي وَأَنَا صَائِمٌ» .
Şüphesiz Allahu Teâlâ o sene ölecekleri o ayda yazar, takdir eder. Bende ecelim(in yazısının vakti) geldiğinde, oruçlu olmayı seviyorum.
Ebu ya’la el müsned 4911
Beraat gecesi gök kapılarının tamamı açıldığına ve oralardaki her bir görevli meleğin dua ettiğine, kimi meleklerin bu gece rükû edenlere müjdeler olsun, kimisi bu gece secde edenlere müjdeler olsun, kimisi bu gece dua edenlere müjdeler olsun, bu gece sadaka verenlere müjdeler olsun, , kimisi zikir edenlere müjdeler olsun, kimisi de yarabbi bütün müminleri af eyle diye duada bulunur olduğuna dair hadisi şerif varittir ama af edilmeyecekler de vardır.
أَتَانِي جِبْرِيلُ عَلَيْهِ السَّلَامُ، فَقَالَ: هَذِهِ اللَّيْلَةُ لَيْلَةُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ وَلِلَّهِ فِيهَا عُتَقَاءُ مِنَ النَّارِ بِعَدَدِ شُعُورِ غَنَمِ كَلْبٍ، لَا يَنْظُرُ اللهُ فِيهَا إِلَى مُشْرِكٍ، وَلَا إِلَى مُشَاحِنٍ، وَلَا إِلَى قَاطِعِ رَحِمٍ، وَلَا إِلَى مُسْبِلٍ، وَلَا إِلَى عَاقٍّ لِوَالِدَيْهِ، وَلَا إِلَى مُدْمِنِ خَمْرٍ “
Allah Teâlâ bu gecede müşriklere, müşahin (Müminlere kin tutan ve ehlisünnet dışı yanlış fikirleri olan)lere, sılai rahmi kesenlere, eteğini yerden sürüyenlere, ana babasına isyan edenlere ve içkiye devam edenlere nazar etmez.
Beyhâki şua bul iman 3837
Beraat gecesi okunacak dualardan bazıları:
اللهم إن كنت كتبت اسمي شقيا فى ديوان الأشقياء فامحه وكتبنى فى ديوان السعداء وان كنت كتبت اسمي سعيدا فى ديوان السعداء فاثبته فانك قلت فى كتابك الكريم يمحوالله ما يشاء ويثبت وعنده امالكتاب
Manası: Allah’ım! Eğer adımı kötülerin (Levhi Mahfuzdaki) kayıt defterleri arasına kötü olarak yazdıysan onu sil ve beni iyilerin arasına geçir. Eğer adımı iyilerin (Levhi Mahfuzdaki) kayıt defterleri arasına iyi olarak yazdıysan onu hiç bozma. Çünkü sen büyük kitabın Kur ani Kerimde şöyle buyuruyorsun; Allah dilediğinin yazgısını siler, dilediğinin de hiç bozmaz. Çünkü ana kitap (Levhi Mahfuz) onun yüce katındadır.
اعوذ بعفوك من عقابك واعوذ برضاك من سخطك واعوذ بك منك اليك لا احصى ثناء عليك انت كما اثنيت على نفسك
Manası: Azabından affına, gazabından rızana, Senden yine sana sığınıyorum. Senin Zatına olan senan gibi Seni sena etmekten acizim.
Değerli kardeşler bu gecede yapacağımız ibadetlerin hatırlatmasını yapacak olursak ilk olarak Nasuh bir tövbe edelim, varsa kazaya kalmış namazlardan kılalım, imkân nispetinde sadaka verelim, okuyabiliyor isek üç Yasin’i şerif okuyalım, mümkünse sılayı rahim yapalım (telefonla dahi olabilir), bir dakikası bile bin rekât namaz kılmaktan daha faziletli olan ilim meclisinde bulunalım, Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem efendimize çokça salavat getirelim daha önce yazıp sizlere tevdi etmiş olduğumuz beraat duasını okuyup bol bol Allahtan niyaz edelim.
Allah Teâlâ bu geceyi şuurlu bir şekilde ihya ederek beraatını alanlardan eylesin günahları bağışlanmayanlardan olmaktan muhafaza eylesin. Bizi bizden daha fazla acıyıp kollayan cennete ve Rıza’i şerifine dâhil etmek için bahaneler arayan Erhamurrahimin olan yüce Rabbimize hakkıyla kul, kâinatın efendisi Aleyhisselam’a hakkıyla ümmet, 21. Asrın Müceddidi efendi hazretlerimize hakkıyla yar olabilmeyi nasip eylesin.
Ülkemizi ve diğer İslam ülkelerini her türlü bela ve musibetlerden muhafaza eylesin. İslam’ı ve ehli İslam’ı aziz, küfrü ve ehli küfrü zelil ve hakir eylesin. Âmin
Duacı, aciz kardeşiniz Ahmet Mollahüseyinoğlu
YORUMLAR